تئاتر و همزادش

اهمیت و شهرت این کتاب حیرت‌انگیز تنها به این علت نیست که دنیای تئاتر را منقلب و دگرگون کرد. تئاتر و همزادش فراسوی یک بیانیه در مورد تئاتر، بینشی عمیق و فلسفی نسبت به زندگی و انسان است. آنتونن آرتو را نیچة دنیای تئاتر می‌دانند. وی از تبار هنرمندان عصیانگر و شوریده‌ای چون رمبو و وان‌‌گوگ است که از فضای مسموم و آلوده‌ی محیط و اجتماع خود در رنج بود و در طلب هوای تازه و هنری نو تا مرز جنون پیش رفت. آرتو در این کتاب، تئاتری را که تنها مایة تفریح و سرگرمی تماشاگر باشد محکوم می‌کند و به جست‌‌وجوی نمایش خالص و ناب می‌رود که از تمامی امکانات صحنه بهره گیرد و به کمک ابزار فرازبانی مانند موسیقی، نور، حرکات و اشارات، به ناخودآگاه تماشاگر راه یابد، نیروهای شگفت‌انگیز درونی‌اش را فراخواند، عصیانی در وجودش برانگیزد تا سر‌انجام او را به نوعی رهیدگی و پالایش رهنمون گردد. به همین جهت با شدت به تئاتر روان‌شناختی غرب که نمایش را به اسارت متن مؤلف و زبان گفتاری و ملفوظ در آورده است می‌تازد و بر اهمیت نقش کارگردان می‌افزاید. آرتو در جست‌وجوی گوهرة ناب تئاتر به سوی تراژدی باستان، نمایش‌های مذهبیقرون وسطی و تئاتر مشرق زمین باز می‌گردد.