فن نثر در ادب پارسی

مباحث این کتاب در دو بخش با شواهد گوناگون، تدوین شده است: تاریخ تطور و مختصات نثر پارسی از آغاز دوره نثرنویسی تا پایان قرن هفتم هجری. نقد نثر و اقسام آن (از آغاز قرن چهارم تا پایان قرن هفتم). در مقدمه بخش نخست ، به تفصیل در تعریف نثر و نظم و مقایسه این دو از نظر لفظ و معنی، نیز تفاوت نظم و نثر، و نظم و شعر در علم بلاغت و بیان با نقل شواهد و روایات مستندـ سخن رفته و کیفیت دید و برداشت محققان قدیم در این باب تشریح شده است. خلاصه بحث آن است که نثر پارسی در مسیر تطور و تکامل با حفظ اندک فاصله ای که همان وزن عروضی است به شعر نزدیک شده است. مباحث بخش نخست عبارت اند از: نثر در ایران پیش از اسلام، نثر در زبان عربی تا پایان قرن چهارم، و نثر در زبان فارسی تا پایان قرن چهارم، همچنین تشریح مختصات لفظی و معنوی نثر فارسی در قرن ششم و هفتم. بخش دوم نیز مشتمل بر: تاریخ تطور و مختصات مکاتیب فارسی تا پایان قرن پنجم هجری، مختصات ترسلات و مکاتیب فارسی در قرن ششم و هفتم، اقسام مکاتیب فارسی در قرن ششم و هفتم، و نثرهای نقلی و وصفی (کلیله و دمنه و مرزبان نامه)، و مقامات (بحث لغوی و تاریخی اقتصادی در فن مقامات، و مقامات در زبان فارسی). فهرست اعلام و فهرست ماخذ در بخش پایانی کتاب آورده شده است.