شهادت یا یک کم آسایشی که داریم/فهرست

تادئوش روُژه‌ویچ یکی از مشهورترین شاعران و نمایشنامه‌نویسان معاصر لهستان متولد 1921 است؛ او که در دورۀ جنگ و اشغالِ کشورش یکی از اعضاء نهضتِ مقاومت علیه نازی‌ها بود، خود یکی از قربانیانِ توتالیتاریسم (فاشیستی و کمونیستی) در لهستان قرن بیستم است.

روُژه‌ویچ با خلق تکنیک‌های جدید نمایشنامه‌نویسی و پژوهش در نقاشی‌ها تصاویر و آثار باقی‌مانده از جنگ، یادآور دشواری و پوچی‌های دردناکِ زندگی مردمِ لهستان پس از کشفِ واقعیت‌های هولناک اردوگاه آشویتز است.

دو نمایشنامۀ فهرست و شهادت که در این کتاب ارائه شده، از بهترین نمونه‌های سنتِ تئاتر مدرنِ لهستان است: نمایشنامۀ فهرست توسط برجسته‌ترین کارگردان‌های تئاتر معاصر لهستان از جمله کریشتُف کیشلُفسکی، به عنوان بهترین نمایشنامۀ بعد از جنگ در نظر گرفته شده، و از آن به عنوانِ نمایش مادر، منشاء الهام و الگوی زیبایی شناسانه برای دو کارگردان نامی لهستان یرژی گروتوفسکی و تادئوش کانتور یاد می‌کنند. نمایشنامۀ شهادت یا یک کم آسایشی که داریم در سال‌های دهۀ 1960 باعث تحریک جنبش دمکراتیک علیه رژیم کمونیستی شد. در این اثر جنبه‌های مختلفی از فردگرایی، فقدان مسئولیت جمعی و بی‌تفاوتی‌های اجتماعی ارائه شده است.