راز مانا

«راز مانا»، دو فصل اصلی دارد. موضوع فصل نخست، دیدگاه‌های استاد «محمدرضا شجریان» است در مسائلی چون آموزش موسیقی، تفاوت موسیقی ایرانی و غربی، ویژگی‌های موسیقی سنتی، نیازهای امروز موسیقی، و تفاوت موسیقی اصیل با موسیقی سنتی. در فصل دوم، زندگی و آثار شجریان تا دهه‌ هفتاد طرح و بحث شده است؛ مباحثی مانند «فراگیری موسیقی و کار با استادان ناموری چون برومند، دوامی، دادبه، و مهرتاش»؛ «دلیل کناره‌گیری از رادیو تلویزیون»؛ «همکاری با چاووش»؛ «همکاری با زنده‌یادان محمدرضا لطفی و پرویز مشکاتیان، و حسین علیزاده»؛ «ماجرای آلبوم بیداد»؛ «کنسرت‌های ایران»؛ «وضعیت میراث آوازی شجریان» و... .

در این چند دهه کتاب‌های متعددی با نام و در باب استاد محمدرضا شجریان منتشر شده است اما ممکن است برای اهل کتاب و موسیقی این پرسش مطرح باشد که چرا راز مانا تنها کتابی‌ست که استاد شجریان (در نامه‌ای به رسانه‌ها به تاریخ ۳۰مرداد ۱۳۸۲ و مصاحبه‌های متعدد) تأکید داشته‌اند «از مجموع مطالبی که به نقل یا با عنوان و نام اینجانب چاپ شده است» و هنوز هم چاپ می‌شود «فقط کتاب راز مانا مورد تأیید اینجانب می‌باشد.»
پاسخ شاید در این بخش از پیشگفتار کتاب باشد که به قلم جناب استاد شجریان آمده است:
«به عنوان هنرمندی که همواره مورد لطف بیکران مردم است، همیشه در برابر پرسش‌های جدی قرار می‌گرفتم. گرچه در حد توان می‌کوشیدم تا دیدگاه‌های خود را توضیح دهم و یا در اندک مصاحبه‌ها با رسانه‌ها برداشت‌های خود را درباره‌ی موسیقیِ ایرانی بیان کنم، اما کمتر این فرصت پیش می‌آمد تا به‌تفصیل در این باره سخن بگویم. راز مانا مجالی بود تا این تأملات را با جامعه در میان بگذارم. و فراتر از این باید بگویم که مجالی بود تا تجربیات و تأملات خود را دیگرباره مرور کنم... خوشبختانه دوستانم اهل مجامله و تعارف نبودند و تا نکته‌سنجی‌های بسیار نمی‌کردند و پاسخ دقیق نمی‌گرفتند قانع نمی‌شدند و به سراغ پرسش دیگر نمی‌رفتند. گمانم لطف این گفت‌و‌گوها در این است.»