زنان سیبیلو و مردان بی‌ریش

افسانه نجم‌آبادی استاد تاریخ و مطالعات جنسیت دانشگاه هاروارد در کتاب «زنان سبیلو و مردان بدون‌ریش: نگرانی‌های جنسیتی در مدرنیتهٔ ایرانی» نشان می‌دهد چگونه جنسیت و تمایلات جنسی همپای مدرنیته در ایران دچار تغیر و تحول شده است. این کتاب پژوهشی دقیق در باب امرجنسی است که به‌واسطهٔ مواجههٔ ایران با غرب در قالب مفاهیمی چون ملت، جنسیت، وطن و علم صورت‌بندی جدیدی به خود گرفته است. نجم‌آبادی در مطالعهٔ خود به ردیابی آثار و بقایای به‌جای‌مانده از دوره قاجار می‌پردازد تا بلکه نشانی از جنسیت و امر جنسی بیابد. بدین‌منظور او علاوه بر سفرنامه، رمان و شعر دوران قاجار، دست‌به‌دامان نقاشی‌ها، پارچه‌‌نوشته‌ها و تصاویر ضرب‌شده بر روی مسکوکات می‌شود. ژرف‌نگری نجم‌آبادی و قوت نظری او این کتاب را به یکی از متون جریان‌ساز در حوزه‌‌ٔ تاریخ مدرن ایران، علوم سیاسی و مطالعات جنسیتی تبدیل کرده است. پر بیراه نیست اگر ادعا کنیم اثر هنرمندانه‌ نجم‌آبادی با برهم‌زدن تصویر غالب از دوران قاجار، ادبیات مرتبط با این موضوع را گامی به پیش برده است. کتاب حاضر دفتر اول از کتاب «زنان سبیلو و مردان بدون ریش» است که به پیشگاه خوانندگان فارسی‌زبان تقدیم می‌شود.