شرح نهج البلاغه 1

ابن ابی‌الحدید در اول ماه رجب 644 هجری شروع به نوشتن شرح نهج‌البلاغه کرد و در سال 649 هجری، یعنی بعد از چهار سال و هشت ماه آن را به فرجام رساند و در 20 جزء تنظیم نمود. او در شرح خویش پیوسته کلام حضرت را به فصل‌های مختلف تقسیم کرده و بر کلمات و فصل، شرح دقیقی نگاشته که مشتمل است بر الفاظ غریب و معانی آن و علم بیان و آن‌چه که اعراب و تعریف آن در نظر او دشوار می‌نماید. سپس شاهد مثال‌هایی به نظم و نثر آورده است و آنگاه به ذکر سیره‌ها و حوادث و وقایعی که متضمن آن معناست پرداخته و به نکات دقیق علم توحید و عدل الهی در هر فصل که لازم باشد اشاره‌ای گذرا کرده است. وی هم‌چنین شرح خویش را به مواعظ زاهدانه و نواهی دینی و حکمت‌ها و آداب اخلاق مناسب با عبارات نهج‌البلاغه تزئین نموده است. اسلوب وی در تمام مراحل کتاب از نقص و پیچیدگی به دور بوده و بر بیانی صحیح و الفاظ اصیل عربی استوار است. کتاب حاضر برگردان شرح نهج‌البلاغه اثر ابن ابی الحدید (586- 656 هـ.ق) است.