چلچراغ، روشنگر شبهای تاریک و ظلمانی است. چلچراغ نخلی باشد از چوب یا نقره، که چراغ بسیار در آن افروزند. نوعی قندیل بزرگ به انواع بلورین و سیمین و زرین که در ساختمانهای مجلل برای روشن کردن سالن به کار برند. استاد ابراهیم باستانی پاریزی نام نوشتار مفصل خود را به این دلیل چلچراغ نهاده است که ذکر و تشریح تاریخ به مثابه چراغی است که روشنیدهنده راه آیندگان خواهد بود. استاد پاریزی در صفحات آغازین کتاب از دوران کودکی خود و شروع به تحصیل در پاریز، نحوه تعلیم و آموزش در آن دوران، وضعیت و ارتباطات خانوادگی، آمد و شدهای آن روزگار و... سخن رانده و در ادامه به بیان تاریخ داستانی و روایی در 11 فصل پرداخته است. مطالب این نوشتار وزین حول محور تاریخ و وقایع اجتماعی پاریز، کرمان، شیراز و شهرهای نزدیک از حدود 70 سال پیش است. نگارنده در کنار ذکر مطالب تاریخی معاصر، مقالات فارسی را گنجانده که شکل تاریخنگاری و ذکر وقایع تاریخی و خطابهها را دارد و به شیرینی و جذابیت مطالب کتاب افزوده است.