نه فرشته نه قدیس

ايوان کليما را گوهری در ادبيات دانسته‌اند که قدرش کمـتر شناخـته شده است. او در رمـان نه فرشته نه قديس، که واشنگتن‌پست آن را بهترين کتاب سال 2001 اعلام کرد، ما را به قلب پراگ امروز می‌برد، جايی که در آن جوانان با مواد مخدر روزگار می‌گذرانند. کريستينا، مادر چهل و چند ساله‌ای که متارکه کرده، نگران دختر پانزده ساله‌اش است که از مدرسه فرار می‌کند. هم‌زمان صندوقچه‌ای که از پدرش به جا مانده، اسرار خانوادگی باورنکردنی‌ای را برايش آشکار می‌کند. کريستينا بايد مراقب مادر پيرش باشد، به شوهر سابقش که گرفتار سرطان است سر بزند و دندان مريض‌هايش را تعمير کند. اما او تشنۀ عشق است و زمانی که يکی از شاگردان سابق شوهرش که پانزده سال از او کوچک‌تر است به او دل می‌بازد، با معمای تازه‌ای مواجه می‌شود...

ايوان کليما در اين رمان توانسته است مثل آنـتون چـخوف جـنبه‌های خـارق‌العادۀ زندگی روزمره را به ما نشان دهد.