کتاب " کافکا در کرانه " اثر "هاروکی موراکامی"، نویسندهی شناختهشدهی ژاپنی است که آثارش به 34 زبان دنیا ترجمه شدهاند. این کتاب در سال 2002 به ژاپنی و در سال 2005 به انگلیسی منتشر شد. نشریهی نیویورکر این کتاب را جز ده کتاب برتر سال 2005 دانسته است.
این کتاب که کتابی عجیب و غریب و پر از معماست، با مقدمهای از مترجم دربارهی زندگی و سبک موراکامی شروع میشود. بعد مصاحبهای کوتاه با نویسنده در کتاب گنجانده شده است که به چند سوال دربارهی این کتاب پاسخ میدهد. داستان دو شخصیت دارد. یکی کافکاست؛ پسری پانزدهساله که به دلیل یک پیشگویی عجیب از خانه فرار کرده تا مادر و خواهرش را پیدا کند و دیگری ناکاتا پیرمردی که به خاطر یک اتفاق در کودکی دچار عقبماندگی ذهنی شده؛ اما یک توانایی شگفتانگیز دارد: توانایی صحبت کردن با گربهها.
فصلهای فرد کتاب دربارهی کافکا و فصلهای زوج دربارهی ناکاتاست. فصلهای فرد به صورت اولشخص و از زبان خود کافکا روایت میشوند؛ اما زاویه دید فصلهای زوج سومشخص یا دانای کل است. هر کدام از این دو شخصیت بخشی از داستان را شکل میدهند. داستان این دو شخصیت در عین جدا بودن نوعی وحدت دارد و حتی جزئیات آنها به هم مرتبط است.
منتقدان معتقدند کافکای این کتاب به لحاظ بیاعتمادی به بزرگسالان شباهتهایی به «هولدن»ِ سلینجر دارد؛ موراکامی هنگام نوشتن این رمان همزمان سرگرم ترجمهی «ناتور دشت» به ژاپنی بود و علت این شباهتها را باید در این موضوع جستوجو کرد.
کتاب " کافکا در کرانه " آنقدر اتفاق عجیب دارد که بعد از خواندنش سوالات بیجواب زیادی در ذهن مخاطب باقی میماند. ناشر ژاپنی این کتاب سایتی طراحی کرده تا به خوانندگان در فهم رمان کمک کند. خود موراکامی نظرش این است که باید این کتاب را دو بار خواند؛ زیرا در خوانش دوباره خیلی چیزها روشن میشود. این کتاب را مهدی غبرایی به فارسی ترجمه کرده است.