دانشنامه جوانمردی (ج1)

در فرهنگ و تمدن پرافتخار اسلام و ایران، جمعی از وارستگان که دل به معارف غنی اسلامی سپرده بودند در صدر مروت نشستند و عقد فتوت بستند تا خلق را به دست و زبان خویش مرنجانند و خویشتن را در این جهان از جمیعِ جهانیان فروتر شناسند؛ هرچه دارند، به سخا، از هیچکس واندارند؛ سینه از کبر و کینه پاکیزه سازند؛ و هم با خلق و هم با خدا وفا نگه دارند. این کتاب نگاهی است به ریشه‌ها و خاستگاه اندیشۀ این جوانمردان و فتیان و گشایشی است در راه شناخت و بررسی بن‌مایه‌ها و درون‌مایه‌های جوانمردی. دکتر ولایتی در این کتاب، جوانمردی را میراثی گران‌بها از فرهنگ اسلامی و ایرانی می‌داند؛ میراثی که در روزگار بحرانی جامعۀ ایران به قوام و انسجام ملت ما مدد رساند و آن را تداوم بخشید. فتوت از دو منبع اسلام و ایران پیش از اسلام بهره برد و آن را می‌توان پیوندی از نیکویی‌های اخلاقی و دینی ایران در قبل و پس از اسلام دانست. فتوت و عرفان، به‌مانند اخلاق اجتماعی، ایرانیان را در رفتار و سلوک مدنی‌شان راهنمای طریقت بود.