زندگی جای دیگری است

رمان زندگی جای دیگری است حماسه طنزآمیزی در وصف دوران جوانی‌ست که مفاهیم جا افتاده‌ای همچون کودکی، جوانی، مادری و شاعری را به چالش می‌کشد. میلان کوندرا در این رمان، در قالب زندگی‌نامه شاعری جوان به بررسی یک فاجعه می‌پردازد: این‌که شعر چگونه به یاری نیروهای اهریمنی در اجتماع می‌آید و هنر بر ضد آزادی و بر ضد جوهر خود به کار گرفته می‌شود. یارومیل شاعری واقعی‌ست با شخصیتی مضحک و حساس، هراس‌انگیز و البته به کلی بی‌گناه. او را مادرش شاعر بار آورده و هم او تا بستر عشق و مرگ همراهی‌اش می‌کند. یارومیل شاعری بزرگ است که در میانه انقلاب کمونیستی، در میانه نمایشی از لودگی گرفتار شده و از شاعری ساده‌دل به هیولایی هولناک بدل می‌شود. او با اوهامش در اتاقی از آینه محصور است و تنها خود و خیالاتش را می‌بیند و فراتر از آن نمی‌رود. ما هم هنگام خواندن این اثر به آینه‌های پیشِ رو و تصویرمان در آن‌ها می‌نگریم. این رمان را قوی‌ترین اثر در نقد شاعری و شاید رمانتیسیسم خوانده‌اند.