پاپشاه

این اثر به‌ عنوان یک اثر تاریخی دراماتورژی‌شده که بین سال‌های ۱۸۴۶ تا ۱۸۷۸ با تمرکز بر دو سال ۴۸ و ۴۹ تاریخ چند کشور مهم اروپایی را به‌هم گره می‌زند. هم دیالوگ دارد، هم روایت با راوی‌ای که گاه اول‌شخص است، گاه سوم‌شخص و گاه دانای‌کل. این نمونه‌ای مثال‌زدنی از تاریخ‌نگاری نوین است، خاصه آن که یک داستان‌پژوهشی هم هست. آن هم از نوع کیفی به پشتوانۀ تحلیل محتوای نامه‌ها و اسناد و عکس‌های واتیکان و منابع متعدد کلیسایی و غیرکلیسایی. از این حیث این اثر ادبی یک تألیف چندصدایی و نه تک‌صدایی است که ویژگی‌های بکر بسیاری دارد. متن پر است از شخصیت‌های دوگانه و دوصنفه؛ مثلاً صدراعظم ـ کشیش، شاعر ـ پزشک.

نکتۀ دیگر آن که متن با آن که مربوط به حدود دو قرن پیش است، اما با توجه به اوضاع سیاسی جهان، بسیار معاصر می‌نماید. مثلاً در آن دوره هم گویی اجلاس‌هایی مثل ۱ + ۴ (چهار قدرت اروپایی به‌علاوۀ پاپ) وجود داشته است.