کتاب حاضر مشتمل بر گزیدهای از کتاب اسرارالتوحید نوشتۀ «محمد بن منوّر» است. در کتاب، شرححال، حکایات و سخنان «شیخ ابوسعید ابوالخیر» (357 ـ 440 ق) عارف نامدار خراسانی آورده شده است. ابوسعید ابوالخیر در خانوادهای شافعی مذهب تولد یافته است. ابوسعید پس از کسب معارف دینی و عرفانی، ادب عربی، فقه شافعی و اصول و حدیث و... را نزد بزرگانی چون: «ابوعبدالله خضری»، «ابوبکر قفال مروزی»، «ابوعلی احمدزاهر» و... فرا آموخت. ابوسعید تا پایان عمر سیره و رفتار پیامبر (ص) را تقلید و تتبع میکرد. اندیشه او بر شاد زیستن متکی است و زبان او، زبان گفتوگوی روزانۀ مردم است و درعینحال به زبان جوانمردان نزدیک است. وی نگاهی با کنایه و اشاره و غیرمستقیم مقصود خود را بیان میکند و گاه نکتههای دقیق عرفانی را با قصه و افسانه درمیآمیزد. در این کتاب، نمونههایی از عاشقانهها و عارفانههای ابوسعید ابوالخیر را مطالعه میکنید.