الگوی رهایی

ظرفیت فرهنگی انقلاب، آن دسته از دیدگاه ها درباره رخداد انقلاب اسلامی است که هدف اصلی انقلابی ها را تحکیم اسلام و تشکیل جمهوری اسلامی و ورود معنویت به صحنه سیاست دانسته اند و وقوع طغیان انقلاب در ایران را مبارزه رژیم پهلوی با مظاهر اسلامی و فرهنگ اسلامی جامعه ایران برشمرده اند. همچنین بر نقش ایدئولوژی تشیع، چه از نظر مفاد درونی آن، یعنی ماهیت ضد ظلم و عدالت خواهی این ایدئولوژی و چه از نظر نقش مراسم آن مانند نقش روزهای تاریخی تاسوعا و عاشورا و عید فطر و نقش مراسم بزرگداشت شهدا و چه نقش نهضت ها و قیام های تاریخی شیعیان تاکید و به نقش رهبری مذهبی امام خمینی (ره) و ساختارهای مذهبی جامعه مانند نقش روحانیت و مساجد در تدوین راهبرد و تاکتیک های حرکت انقلابی و بسیج و به صحنه آوردن توده ها اشاره کرده اند. انقلاب اسلامی ایران به صورت فرهنگی شروع شد و فرهنگی تداوم پیدا کرد و باید به صورت فرهنگی نیز آینده خودش را ترسیم کند. نگاه دوم این است که در فرهنگ انقلاب اسلامی مردم موضوعیت دارند. پل نیستند که از روی آن ها رد شویم. خودشان موضوعیت دارند. بنابراین، در تداوم انقلاب اسلامی ایران هم باید به مردم تکیه کرد. حتی در بعد بین المللی می شود به ملت ها تکیه کرد. تنها از راه دولتی نمی شود، بلکه باید روش های غیردولتی را پیدا کرد که اکنون نیز در دنیا خیلی معمول است و ما باید به این سمت برویم. نکته سومی که باید در جمع بندی گفته شود این است که به هیچ وجه نباید از آرمان های بشردوستانه و جهانی عقب نشینی کرد؛ زیرا اساس این آرمان ها دینی و جهانی و متوجه ملت های جهان است و مخاطب آن، ملت های مظلوم و ستمدیده هستند و رسالت جهانی ملت ایران هم دقیقا در این تعریف می شود که از این آرمان ها به هیچ وجه عقب نشینی نکند.