تذکره البنیان و تذکره الانبیه

کتاب پیش رو ترجمه ای از دو رساله ترکی عثمانی یعنی تذکرةالبنیان و تذکرةالابنیه است که از زبان آفرینشگر بزرگ، معمار سنان، و به قلم دوست او ساعی مصطفی چلبی تحریر شده است. سنان بعد از اینکه خود چند بار دست به قلم می برد و درباره لحظات به یادماندنی از زندگی، کار و آثار ماندگارش می نویسد. از ساعی می خواهد متن مبسوط تری از زندگی او بنگارد که در آن از آثاری که سنان بعد از نوشتن متون قبلی خود ساخته نیز صحبت به میان آمده است. در این متون که بیشتر حسب الحال اند سنان از نحوه ساخت شاهکارهای معماری خود و مسائل مهمی که حین طراحی و ساخت بناها رخ داده است سخن می گوید. در واقع این دو کتاب، متونی هستند که با عمیق شدن در آنها، می توان پاسخ سؤلات بسیاری را درباره مسائلی چون جایگاه معماران و به ویژه معمارباشی در دستگاه حکومت و جامعه آن روزگار. نحوه معمار شدن، ارتباطات معمار و همکاران او، افراد موثر در پدید آمدن آثار معماری، نحوه و مراحل طراحی و ساخت آثار و… به دست آورد. به علاوه، اطلاعات روشنی درباره تعداد، نوع، نام و تاریخ بناهای طراحی شده به دست سنان ارائه می دهد. این دو رساله در تاریخ این سرزمین بی بدیل بوده و سیاق اجتماعی ارزشگذاری آثار معماری را آشکار می نماید و از معدود مکتوبات نوشته شده درباره معماری در جهان اسلام پیش از دوره جدید است.