فیل در پرونده

برانیسلاو نوشیچ (1864-1938)، داستان نویس و نمایش نامه نویس بزرگ صربستان، در داستان ها و نمایش نامه های متعددی که خلق کرده است خواننده را با خنده آورترین و در عین حال دردناک ترین جلوه های  زندگی بشر آشنا می کند. این نویسنده که معاصرانش او را «جادوگر بزرگ خنده» می نامیدند، بیانش تا اوج خواسته ها، نیاز ها و اندیشه های مردم پرواز کرد و آثار او را جاودانه ساخت. فیل در پرونده مجموعه ای از یادداشت ها، داستان های کوتاه و بلند، و فکاهی های نوشیچ است که در آن خندۀ بی کینه و بی هدف با زهرخند خشم آلود و هدفمند، و مطایبۀ ملایم با طنز پرکنایه درهم می آمیزد. نوشیچ حتی در مواردی که به اوج طنز و طعنۀ سیاسی و اجتماعی دست می یابد و در صراحت لهجه تا آن جا که میسرش باشد پیش می رود، باز سعی بر آن دارد تا مگر    به یاری عباراتی دوپهلو و گفتارهایی مهمل نما و تغییر شکل خطوط ظاهری پدیده ها از تأثیر «ناخوشایند» قلمش تا حدودی بکاهد.