روشنائی نامه

از محتوای روشنایی‌نامۀ منثور که متن آن اینک تقدیم می‌شود پیداست که نویسنده این اثر را به منظور روشن کردن مراتب اداری و سیاسی تشکیلات اسماعیلیان نوشته است. در این اثر که کارشناسان اسماعیلی آن را «کتاب کلید» نامیده‌اند، ناصرخسرو در متن‌های روانی کیفیت تأویل آیات و احادیث و مسألۀ امامت و قائمیت را روشن کرده است، و این مباحث در کشف المحجوب ابویعقوب سجستانی روشن نیست. اما آشکارا پیداست که در مسألۀ آفرینش و تکوین که در حقیقت اصلی‌ترین مسألۀ فلسفی اسماعیلی است از ابویعقوب الهام گرفته است.