تفسیر صفی 2 جلدی

دانشمندان مسلمان از دیرباز به ترجمه و تفسیر قرآن کریم به زبان فارسی همت گماشته اند. معمولاً این ترجمه ها و تفسیرها به نثر بوده است. برخی در این میان سعی کرده اند ترجمه و تفسیر قرآن را به نظم درآورند.
در طول این آثار مهمترین تفسیر منظوم موجود, تفسیر صفی سروده عارف الهی میرزا حسن اصفهانی مشهور به صفی علیشاه است که اولین ترجمه کامل عروضی قرآن و تنها تفسیر منظوم کامل قرآن می باشد.
این تفسیر برای اولین بار در سال 1308ق در حیات جناب صفی به چاپ سنگی رسید, سپس در سال 1369ق در چاپخانه ارتش گراور شد و پس از آن در چاپخانه خیّام چاپ سربی شد و به طور مکرر تجدید چاپ گردید تا این که به همت کتابخانه منوچهری با ویراستی نو دوباره حروفچینی شد و به جهت عدم دقت در ویرایش و نمونه خوانی غلط های متعددی افزونِ کاستی های پیشین شد که در مجموع نسخه ای غیر مصحح را در اختیار خوانندگان قرار داد.
بررسی روش تفسیری
صفی علیشاه یک صوفی عارف است و گرایش تفسیری او عرفانی است. تفسیر وی پر از واژه های صوفیانه و عارفانه است مانند: جذبه, مرشد, پیر, سالک, عارف, توحید, ولایت, حقیقت عبادت, کشف و شهود, تأویل عرفانی, تأویل باطنی و… ولی چنان که خود گوید (در هرجا به مناسبت همه چیز را گفته ام) کم و بیش به مباحث مختلف دیگر نیز پرداخته است.