اهل کتاب؛ نحوۀ برخورد محمد رسول الله با مسیحیان

تعامل پیامبر با مسیحیان و پیروان سایر ادیان در اطراف شبه جزیرۀ عربستان گاهی بر اساس افسانه‌ها و حکایت‌های جعلی و گاهی نیز بر اساس منابع معتبر و قابل قبول‌تر تصویر شده است. اما تاریخ واقعی و دقیق به ما چه می‌گوید؟ اهل کتاب دقیقاً چه کسانی بودند؟ چرا محمد (ص)__ همان‌طور که گفته می‌شود__ با آن‌ها تعامل داشت؟ و مهم‌تر از همه اینکه، ما از نحوۀ تعامل پیامبر اسلام با مسیحیان و پیروان سایر ادیان چه درس‌هایی می‌توانیم برای دنیای امروز و تعاملات‌مان در جهان مدرن بیاموزیم؟ کریگ کانسیدین، محقق آمریکایی، یکی از قدرتمندترین صداهای جهانی در تحسین پیامبر اسلام است که بر اساس اسناد دقیق تاریخی و با استناد به آیات قرآن به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد. او از طریق مطالعۀ دقیق آثار مورخان و الهی‌دانان، ایده‌ای را گزینش کرده که دیدگاه واقعی محمد (ص) است: یک امت فراگیر یا ملت واحد که ریشه در حقوق شهروندی، گفت‌وگوی بین ادیان، آزادی انتخاب مذهب، اظهار عقیده و بیان دارد. کانسیدین در این تحلیل جامعه‌شناختی بی‌سابقه از یکی از تأثیرگذارترین انسان‌های تاریخ بشریت سخن می‌گوید و از بینش پیش‌گامانه‌ای پرده برمی‌دارد که می‌تواند روابط بین مسلمانان و پیروان سایر ادیان را بازتعریف کند. کاوشی مهم در مورد یکتاپرستی در زمان حیات پیامبر اسلام در عربستان چند فرهنگی قرن هفتم؛ او در این سفر به تلاقی‌های شگفت‌انگیز میان اسلام، یهودیت و مسیحیت استناد می‌کند که سزاوار شناخته شدن هستند. اسلام از آغاز با روحیۀ جهان‌گرایی ابراهیمی قرین بود. امروز، چنین روحیه‌ای برای برخی از مسلمانان تنها یک داستان مبهم و برای اکثر غیرمسلمانان کاملاً ناشناخته است. کانسیدین این روحیۀ از دست رفته را به طرز ماهرانه‌ای برجسته می‌کند و به ما یادآوری می‌کند که آزادی مذهبی و کثرت‌گرایی دینی با رسالت متحول‌کنندۀ پیامبر اسلام مرتبط هستند. جهان امروز برای پرهیز از خشونت و احیاء روابط مبتنی بر احترام و آزاداندیشی به چنین آموزه‌های تاریخی‌ای نیازمند است. این کتاب سفری است به امت چندقومیتی و واحد پیامبر اسلام.