مروری بر کتاب دولت ها چگونه پیروز می شوند (دیپلماسی عمومی، مبانی تعامل جهانی در عصر دیجیتال)
زمانی که مشغول ترجمه این کتاب بودیم، بارها و بارها ناخودگاه موقعیتهایی برای مقایسه پیش میآمد. مقایسه آنچه در جهان دیپلماسی و میان کشورها میگذرد با آنچه در سیاست خارجی ما و به تبع آن در نگاه داخلی ما به آن میگذرد. فاصله البته ناگفتنی است.
نقطه ثقل این کتاب بر دو سه چیز است، تعامل و مشارکت، اهمیتی که کشورها به تصویر خود در جهان میدهند و لزوم بهبود و ارتقا این تصویر نه از طریق دیپلماسی رسمی و دولتی بلکه به واسطه باز کردن جایی در دلهای مردم، مردم جهان.
همه تلاش این کتاب که پر از مثالهایی از تاریخ باستان و سدههای اخیر و مدرن است بر این است که نشان دهد تصویر شما به عنوان یک دولت-ملت در جهان و نزد مردم دیگر نقاط دنیا تا چه اندازه مهم است و اینکه این تصویر چهطور میتواند در صورت تخریب شدن بدل به یک مانع برای پیشبرد سیاستهای رسمی شود و برعکس کشوری که در جهان به حسن شهرت معروف است تا چه اندازه میتواند از این نگاه سود ببرد.
حساسیت روی تصویر جهان از شما در واقع همان اهمیت دادن به امکان «قدرت نرم» است. آن هم در جهانی که کشورهای فاقد «قدرت سخت» با روی آوردن و پروراندن «قدرت نرم» خود توانستهاند خودشان را «برند» کنند. کشورها، به ویژه جهان توسعه یافته آنقدر به این موضوع اهمیت میدهند که طبق نوشته نویسنده تا کنون چندین شاخص و سازوکار ارزیابی برای رتبهبندی کشورها بر مبنای نگاه مردم کشورهای دیگر ساخته شده و کشورها برای قرار گرفتن در رتبههای نخست این فهرستها در حال رقابت باهم هستند.
وضعیتشان را رصد میکنند و با کوچکترین تغییر به دنبال علت میگردند، مشاور استخدام میکنند، آسیبشناسی میکنند و با صرف هزینههای زیاد به دنبال چرایی تغییر جایگاه خود در فهرست هستند. برخلاف تصور، برندسازی از یک ملت مختص کشورهای کوچک، ناشناخته و کمتر توسعهیافته نیست. حتی کشورهای توسعهیافتهای مانند انگلستان در سالهای اخیر به دنبال برندسازی بوده است.
اینکه چهطور و با چه دستاویزی انگلستان میتواند با شناساندن ویژگیهای جدید یا مغفول ماندهاش به مردم جهان، خودش را به اصطلاح ریبرندینگ کند. این کتاب در وهله نخست برای دستگاه سیاست خارجی ما و همه دیپلماتها حتماً مفید است و در وهله دوم برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه سیاست، روابط بینالملل و به ویژه اهالی ارتباطات و رسانه. بخش زیادی از این کتاب به نقش رسانهها و بنگاههای خبری، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در تعاملات جهانی میپردازد و اینکه در اصل کار پخش و انتشار بینالمللی اخبار و اطلاعات، به جزئی جداییناپذیر و یکی ازعناصر اصلی و مهم دیپلماسی عمومی بدل شدهاست. با توجه به اینکه کتاب، زبانی ساده و روایی دارد و همراه با مثالهای تاریخی است، خواندن آن را به همه علاقهمندان و کنجکاوان این حوزه پیشنهاد میدهیم.