جرالد هاوتینگ در این کتاب از این دیدگاه دفاع میکند که پیدایش اسلام بیشتر مرهون مشاجرات و منازعات میان یکتاپرستان بر سر توحید حقیقی بوده است تا احتجاج با بتپرستان و چندخداپرستان. به نظر او، «مشرکانِ» مورد حملۀ قرآن در واقع یکتاپرستان یهودی و مسیحی بودهاند، و اگر «مشرک» خطاب شدهاند صرفاً از روی جدل و به این دلیل بوده است که از منظر قرآن اعتقادات و مناسکشان از توحید حقیقی دور افتاده بود. در طول تاریخ، نسبت دادن شرک و بتپرستی به مخالفان امری رایج و متداول در مجادلات میان یکتاپرستان بوده و اغلب علیه مخالفانی بهکار میرفته است که خود را یکتاپرست میدانستند. به اعتقاد هاوتینگ، تفسیر «مشرکان» به عربهای بتپرستِ قبل از اسلام مبتنی بر سنت است و در خود قرآن مطرح نشده است. همچنین به باور نویسنده، آثار سنتی مسلمانان که جزئیاتی دربارۀ بتپرستی و چندخداپرستی عربهای جاهلی قبل از اسلام ارائه میدهند، تا حدّ زیادی کلیشهای و قالبیاند و ارزش آنها بهعنوان مدرکی برای عقاید و رسوم دینی عربهای قبل از اسلام مورد تردید است.