ناسخ التواریخ زندگانی پیامبر (5جلدی)

از منابع مهم تاریخ اسلام، تألیف شده در عصر قاجار، بی شک باید از ناسخ‌التواریخ یاد کرد. مؤلف کتاب میرزا محمدتقی خان سپهر ملقب به لسان‌الملک از تاریخ‌نگاران و مستوفیان عصر قاجار، به دستور محمدشاه قاجار و با حمایت حاج میرزا آقاسی به تألیف کتاب اقدام نمود. لسان‌الملک سپهر بر آن بوده، یک دوره تاریخ عمومی جهان را بنگارد و از این رو کتاب اول ناسخ‌التواریخ از هبوط آدم تا هجرت پیامبر اسلام (ص) را در دو مجلد بنگاشت. سپهر کتاب دوم ناسخ‌التواریخ را که شامل وقایع بعد از هجرت است در چند مجلد تألیف کرده و همزمان تاریخ سلسلهٔ قاجاریه را نیز در سه مجلد به جای گذاشته است؛ بعد از وفات او در 1297 ه‍.ق فرزندانش عباسقلی خان سپهر (ملقب به مشیر افخم؛لسان الملک ثانی) و میرزا هدایت الله سپهر توانسته‌اند کار پدر را ادامه دهند.
در این مجموعهٔ پنج جلدی، تاریخ و سیرهٔ حضرت محمد (ص) از سال اول هجرت تا سال یازدهم که سال درگذشت رسول الله (ص) است، آورده شده و با ذکر اوصاف و متعلقات آن حضرت کتاب به پایان می‌رسد.
سپهر از جمله مورخان شیعی است و در نگارش تاریخ پیامبر(ص) آرا و افکار علمای سنی و شیعی را در نظر گرفته و در تألیف، آنجا که آرا و عقاید علما یکی بوده، همان را نقل کرده و در صورت اختلاف آراء، نخست آرای علمای اهل سنت و پس از آن آرای علمای شیعی، سپس به بیان اختلاف آرا و عقاید پرداخته است. سپهر برخلاف مورخان دیگر که شرح حال و حوادث ایام ائمه اطهار را ذیل حوادث ایام خلفای اموی و عباسی نگاشته‌اند، حوادث ایام خلفای اموی و عباسی را ذیل شرح حال ائمهٔ اطهار آورده است.