فیلسوف دانشجو است

کتاب «فیلسوف دانشجو است» مجموعه‌ای از نوشته‌ها و گفته‌های کریم مجتهدی است. این اثر از 24 مقاله و گفت‌وگو در موضوعات مختلف تشکیل شده است. شاید بتوان گفت وجه اشتراک مقالات این اثر دغدغه‌ها و مسائل مجتهدی در طول سال‌ها تدریس، تألیف و ترجمه است؛ برخی از برجسته‌ترین این دغدغه‌ها عبارت‌اند از: شأن و اهمیت فلسفه و نسبت آن با دیگر شئون زندگی انسانی از قبیل علم و الهیات و هنر و تاریخ، آسیب‌شناسی وضع فلسفه در ایران، وضع بشر معاصر در قبال جهان، طبیعت، جنگ و صلح، نسبت نظر و عمل، مسئلۀ فلسفه‌های مقایسه‌ای و تعاملات فکری فیلسوفان و هنرمندان در دوره‌هایی خاص و مطالبی دربارۀ سابقۀ فلسفه در سنت و فرهنگ ما. روش مؤلف نیز در نگارش این مقالات رویکرد تاریخی بوده است. مجتهدی در بخشی از اولین مقاله با عنوان «فیلسوف دانشجو است» چنین نگاشته است: «اگر ما در اینجا می‌گوییم که فیلسوف دانشجو است، منظور به‌هیچ‌وجه این نیست که هر دانشجویی فیلسوف است، بلکه غیرمستقیم می‌خواهیم بگوییم که متأسفانه اکثر دانشجویان ما دانشجو نیستند، همان‌طور‌که گاهی استادان ما به معنای واقعی کلمه استاد نیستند. بعضی از استادانی که فاقد روحیۀ دانشجویی هستند، نمی‌توانند دانشجو تربیت کنند، آن هم فقط در رشتۀ فلسفه، بلکه در تمام رشته‌ها اعم از نظری یا عملی، خواه در رشته‌های علوم ریاضی، طبیعی و خواه در علوم انسانی.» مطالب کتاب قالب‌های متنوعی اعم از سخنرانی، گفت‌وگو، یادداشت و مقالات پژوهشی دارد و ترتیب مطالب براساس سیر از طرح انتقادی مسائل روزمره‌تر فرهنگی به جانب امور پژوهشی‌تر و تخصصی‌تر است. برای نمونه، از عناوین نوشتارهای این کتاب می‌توان به آسیب‌شناسی فلسفه، فلسفه و پژوهش، تربیت فلسفی جوان امروز، فلاسفۀ بزرگ آیندۀ بشرند نه گذشتۀ او، نظر و عمل، صلح: افق امید، ملاحظاتی در فلسفۀ هنر کانت، هگل و فلسفۀ تاریخ او، هویت از نظر فرهنگی و فلسفی، فلسفه در ایران به روایت شاردن، سخنی دربارۀ قلب اشاره کرد.