پژوهشی در اساطیر ایران

مهرداد بهار، با انتشار کتاب اساطیر ایران در سال 1351 در حقیقت گام نخستین را در امر بررسی اساطیر ایران برداشت و پژوهشی را آغاز کرد که هنوز هم با این میزان ژرفا و وسعت و نظم و دقت‌نظر کسی جز خود وی بدان نپرداخته است. اما حاصل مطالعات و پژوهش‌های بعدی وی که بنا بود به شکل پارۀ دوم کتاب پژوهشی در اساطیر ایران (1362) درآید ناتمام ماند. کتاب حاضر مشتمل است بر دو پاره یا دو جلد. پارۀ نخست که خود حاوی سه فرگرد «آفرینش، مردم و فرجام» است، دربرگیرندۀ برگردان فارسی گزیده‌هایی از متن‌های فارسی میانۀ "بندهش"، "روایت پهلوی"، "دینکرد هفتم"، "گزیده‌های زادسپرم"، "زند وندیداد"، متن‌های پهلوی و "ارداویرافنامه" است که از تصویر آفرینش، مردم و پایان کار گیتی در ذهن نیاکان ما سخن می‌گویند. فرگرد آفرینش در دوازده بخش، فردگرد مردم در هفت بخش و فرگرد فرجام در چهار بخش تنظیم شده است. پارۀ دویم کتاب دربرگیرندۀ دو بخش «اسطوره چیست» و بخش ناتمام «سرزمین و مردم» است.