کلام فلسفی شرح تجرید الاعتقاد

این کتاب شرح کتاب «تجریدالاعتقاد»، اثر «خواجه نصیرالدین طوسی» در تبیین «عقاید امامیه» است .خواجه مباحث تجرید را در شش مقصد سامان داده است: مقصد نخست متضمن بحث از امور عامه یعنی مباحث وجود و عدم، ماهیت و لواحق آن و علت و معلول است. مقصد دوم با عنوان «جواهر و اعراض» به بحث از اجسام، جوهر مجرد و اعراض نُه‌گانه، بر سیاق انگاره ارسطو ییان می‌پردازد. مسائل معرفت‌شناسی و منطقی نیز در این مقصد به اختصار طرح می‌شوند و اگرچه نصیرالدین طوسی این دو بخش را مانند سایر بخش‌ها مقصد می‌نامد، آن‌ها را نمی‌توان تحریر عقاید خواند، بلکه آن‌ها متضمن بیان مبانی وجودشناسی، جهان‌شناسی و معرفت‌شناسی علم کلام است. به همین سبب خواجه در رساله «قواعد العقايد»، این مباحث را به منزله مقدمه بر اصول و مبانی مباحث کلامی طرح می‌کند. از مقصد سوم تا مقصد ششم به ترتیب مسائل خداشناسی، شامل مسائل مربوط به وجود صانع، صفات و افعال وی؛ نبوت عامه و خاصه؛ امامت عامه و خاصه؛ و معاد مورد بحث قرار می‌گیرد. وی برخلاف شیوه رایج نگارش کتاب‌های کلامی، به بحث از چیستی علم کلام و سایر عنوان‌هاي هشت‌گانه در معرفی این دانش نمی‌پردازد.