قصص العلماء

"قصص العلماء" اثری است گرانبها از "محمدبن سلیمان تنکابنی" و در مجلدی که هم اکنون پیش روی خوانندگان قرار گرفته، کار تصحیح آن بر عهده‌ی "محمدرضا برزگرخالقی" و "عفت کرباسی" بوده است. "قصص العلماء" دارای صد و پنجاه و چهار باب و یک پیشگفتار و مقدمه‌ای است که توسط مصحح کتاب به نگارش درآمده است. در واقع، به ازای هر باب از کتاب "قصص العلماء" یکی از عالمین شیعه که در بازه‌ی زمانی قرن چهار تا سیزده هجری می‌زیسته‌اند، معرفی شده است. "محمدبن سلیمان تنکابنی" حدود نیم قرن کاوش و پژوهش پیرامون زندگی این علما انجام داد و نتیجه را در عرض کمتر از سه ماه، در کتاب "قصص العلماء" گردآوری نمود. "محمدبن سلیمان تنکابنی" خود نیز به ارزش اثری که خلق کرده واقف بود و بهتر از هر کسی از ویژگی‌های آن اطلاع داشت. از جمله شاخصه‌های "قصص العلماء" که "محمدبن سلیمان تنکابنی" خود نیز فهرست نموده است می‌توان به مشخص بودن سلسله اسناد اثر، آشنایی مولف با آثار نویسندگان، تشویق خواص و مردم عادی به عبادت و زهد، بهره‌مند نمودن مردم از موعظات، پندها، اندرز و داوری عادلانه، بیان نعمت‌های خداوند، حفظ نام بزرگان این کتاب، دستیابی به طریقه‌ی مطالعه علم از این کتاب، ایجاد لذت، انبساط خاطر، اشتیاق و تلاش در تحصیل، آموزش موضوعات چالش برانگیز، تشویق جویندگان به پاکسازی نیات از ریا و دنیاپرستی، تحکیم حقانیت دین پیامبر (ص) و شناخت دین او از طریق فضایل و سخنان علما اشاره کرد. زندگی دانشمندانی که با "محمدبن سلیمان تنکابنی" هم‌عصر بوده‌اند، بیشترین اعتبار کتاب را به خود اختصاص داده است و نگارنده زندگی نامه آنها را با دقت و اطمینان بیشتری نوشته است. "قصص العلماء" به عنوان بزرگ ترین کتاب زندگینامه از روحانیون شیعه شناخته می‌شود و اثری بسیار ارزشمند است.