اسطوره ی آفرینش در کیش مانی

کاوش در عرفان مانوی مستلزم شناختِ همه‌جانبه‌ی کیش ِ مانوی است. یکی از موضوعات پیچیده‌ی این کیش، اسطوره‌ی آفرینش است که در کتاب حاضر بدان پرداخته‌ایم. چاپ ششم این اثر (چاپ اول نشرچشمه) در واقع شامل ویراست سوم با افزوده‌های تازه است. افزوده‌ها شامل دو بخش است:۱. مانی و کیش او ۲. ادبیات مانوی. انگیزه‌ی نگارنده در وهله‌ی نخست، فراهم آوردن متن‌های گوناگون درباره‌ی «اسطوره‌ی آفرینش»، یا «تکوین جهان در آیین مانی» بوده است، تا جویندگان اسطوره‌ی مذکور را از مراجعه به متن‌هایی که به زبان‌های گوناگون ــ عمدتا به زبان‌های کهن فارسی میانه، پارتی، سُغدی، قبطی و غیره ــ نوشته شده و از انسجام کافی برخوردار نیستند، بی‌نیاز کند. از سوی دیگر، هر یک از متن‌های بازمانده‌ی مانوی، بخشی از اسطوره‌ی آفرینش را توصیف می‌کند. برای نمونه، بهترین توصیف «بهشت مانوی» در متن سُغدی بازمانده است، حال آن‌که «توصیف ایزدان» را در متن‌های فارسیِ میانه و پارتی می‌یابیم. بنابراین، هدف دیگر این پژوهش بررسی، تلفیق و بازسازی اسطوره‌ی آفرینش مانوی بوده است.