معرفی کتاب توتالیتاریسم اثر هانا آرنت

الگوهای رفتاری تمامیت‌خواهانه قدرت‌ها

آرنت با بررسی تجربۀ شوروی و اروپا درخلال جنگ، سعی کرد الگوهای رفتاری تمامیت‌خواهانۀ قدرت‌ها را ترسیم کند. الگوهایی که می‌توانست شکلی از سلطۀ نظام سیاسی را توضیح دهد. چراکه او باور داشت این نظام‌های تمامیت‌خواه هستند که فرومی‌پاشند، نه ایدۀ تمامیت‌خواهی. حکومت نازی‌ها در آلمان، فاشیست‌ها در ایتالیا و نظام تک‌حزبی استالین در شوروی با همۀ شباهت‌ها و تفاوت‌هایش می‌توانستند نمونۀ جامعی باشند از تجربۀ تسلط یک قدرت تمامیت‌خواهانه بر جامعه. حکومت‌هایی که آرنت شاهد رشد، اوج و فروپاشی‌اش بود، شالودۀ‌ خود را بر پایۀ ترور، تبلیغات و انحصار همۀ امور جامعه استوار می‌کرد. گویی بقای نظام تمامیت‌خواه در گرو ازبین‌بردن هویت‌های فردی و اجتماعی به بهای تبدیل‌کردن جامعه به «تودۀ یک‌دست» بود. ترور و تبلیغات، تخیل این توده را هدف قرار داده تاجایی‌که افراد هیچ آینده‌ای جز مسیر و ارزش‌های دیکته‌شده از سوی حاکمان را نخواهند دید.

حاصل تلاش هانا آرنت در سال ۱۹۵۱ منتشر شد. زمانی که نازی‌ها و فاشیست‌ها کنار زده شده بودند اما استالین هنوز بر مسند قدرت بود و تمامیت‌خواهی همچون توفانی بود که تاحدی آرام شده بود، اما خطرش بر سر جوامع احساس می‌شد. چون تمامیت‌خواهی می‌تواند در هر زمان و در هر کجای این جهان پدیدار شود، دوباره اوج بگیرد و سپس نابود شود. چراکه همیشه روزی فرا می‌رسد که شعارها رنگ ببازند و ناقوس سقوط به‌ صدا دربیاید. بااین‌حال ایده و تفکر تمامیت‌خواهانه زنده می‌ماند.