ساخت باغشهر

سنگاپور کلان‌شهری بین‌المللی است که زمین کمیاب و جمعیت آن متراکم است. بیشتر زمین‌های شهری را ساختمان‌های بلند و زیرساخت‌های حمل‌ونقل اشغال کرده‌اند. سنگاپور برای آنکه مناطق مرکزی شهری و مناطق مسکونی پرتراکم سبزتر شوند و برای حفظ محیط‌زیست خوب شهر، مفهوم «فضای سبزی به بلندای آسمان» را مطرح کرده و از سبزشدن پشت‌بام‌ها و ارتفاعات ساختمان‌ها به‌طور جدی حمایت می‌کند. مفهوم «فضای سبز به بلندای آسمان» را می‌توان به‌ترتیب به فضای سبز پشت‌بام و فضای سبز عمودی تقسیم کرد. مرکز خرید و مارینا بِی، که به‌صورت یک کشتی غول‌پیکر بادبان‌افراشته در اقیانوس آرام طراحی شده، 55 طبقه دارد. این ساختمان، بنایی شاخص در سنگاپور است. در پشت‌بام ساختمان، باغ سبزی در ارتفاع 198 متری ساخته شده است. این ساختمان را می‌توان نمونۀ کاملی از ارتقای فضای سبز مرتفع و طراحی معماری بسیار خلاقانه به حساب آورد. در حال حاضر، بسیاری از بناهای سنگاپور مفهوم «فضای سبزبه بلندای آسمان» را پذیرفته و به کارگرفته‌اند. نتایج خوبی در کاهش «اثرجزایرگرمایی»، جذب سروصدا، بهبود چشم‌انداز و اجتناب از پدیدۀ «بیابان شهری» از این طرح حاصل شده است.

ایجاد سیستم پیاده‌روی راحت

با توجه به ویژگی‌های آب‌وهوای محلی، آفتاب شدید، هوای مه‌آلود و بارانی، دولت و ادارات مربوطه احداث راهروها، سایه‌بان‌ها و امکانات مشابه را بین تأسیسات عمومی مانند ساختمان‌ها، ایستگاه‌های اتوبوس و مترو بسیار مورد توجه قرار می‌دهند تا بشود سیستم پیاده‌روی راحت و پیوسته‌ای را برای شهروندان ایجاد کرد. با چنین امکاناتی بسیاری از کسانی که رفت‌وآمد می‌کنند خیلی کم نیاز پیدا می‌کنند که در فضای باز راه بروند و اغلب نیازی هم به دردست‌گرفتن چتر در روزهای بارانی ندارند. دولت و ادارات مربوطه به طراحی منظم برای سیستم عابر پیاده توجه می‌کنند تا شرایط راحت پیاده‌روی را برای عابران فراهم کنند. عابران پیاده میتوانند از طریق دالان هوایی بین دو بنا از یک ساختمان به ساختمان دیگر برسند و از تابش نور خورشید و گرمای بیرون اجتناب کنند و هرگاه بخواهند از خیابانی عبور کنند از پله‌هایی استفاده می‌کنند که عابران پیاده و وسایل نقلیه را از هم جدا می‌کند. در منطقۀ مرکز تجاری با ساختمان‌های بلند، بسیاری از چنین دالان‌های هوایی و بیرونی روی خود ساختمان‌ها بنا شده است.

در برخی قسمت‌ها، سطح پیاده‌رو در آب پیش رفته است تا فضای روی آب در دسترس مردم قرار گیرد. پنکه‌هایی در فضای تفریحی پارک مستقر شده تا در هوای گرم، باد خنک برای عابران و گردشگران ایجاد کنند. دولت سنگاپور، برنامه‌ریزان شهری و طراحان، محیط عابر پیاده را به‌دقت در نظر داشته‌اند. طراحی مردم‌گرا به نتایج خوبی در پوشش گیاهی سبز، زیباسازی محیط و ایجاد محیط راحت برای پیاده‌روی و فضای مرتبط با آب رسیده است.

با مثال‌های فوق، می‌توان دریافت که سنگاپور مفاهیم، نوآوری‌های جسورانه و کار مؤثردر زمینۀ حمل‌ونقل سبز و ساخت شهرهای دوست‌دار محیط‌زیست را پیش برده است. تجربۀ سنگاپور می‌تواند برای سایر شهرها الهام‌بخش و مرجع باشد.

1. ادغام حمل‌ونقل و برنامه‌ریزی کاربری زمین و اجرای توسعۀ یکپارچه. سنگاپور با سیستم حمل و نقل ریلی، یک شهر به‌هم‌پیوسته ایجاد کرده، با تأکید بر تعادل مسکن، اشتغال، مدارس و دفاتر کار نزدیک به هم را فراهم کرده و با کوتاه‌کردن فاصلۀ سفر ساکنان شهر، امکانات سکونتی، تجاری و صنعتی را در هم ادغام کرده است. به‌دلیل کمبود زمین در سنگاپور، منطقۀ مرکزی شهر برای توسعۀ تجاری در نظر گرفته شده است. در مرکز شهر، مناطق مسکونی نیز با تراکم بالا و در مقیاس بزرگ و بیشتر به‌صورت ساختمان‌های بلند رشد کرده‌اند. این شکل از توسعه توصیه نمی‌شود چراکه معمولا تقاضای تردد را بالا برده و برای منطقه غیرقابل تحمل خواهد بود، اما به‌هرحال به‌دلیل کمبود شدید زمین در سنگاپور چنین توسعۀ شهری در مرکز شهر الزم است. سنگاپور برای آنکه به توسعۀ پرتراکم زمین برسد و درعین‌حال مشکل ترافیک را هم حل کند، سیستم حمل‌ونقل و توسعۀ کاربری زمین را به‌صورت کامل یکپارچه کرده است و برای توزیع تقاضای سفری که در مقیاس بزرگ در مناطق مسکونی وجود دارد، سیستم حمل‌ و انتقال ریلی شاخه‌ای را در نظر گرفته است. این کار یکپارچه‌سازی خلاقانه‌ای است از کاربری زمین و سیستم حمل و نقل (ویژگی‌های فضایی خطوط حمل و نقل ریلی در سنگاپور منحصربه‌فرد است). سیستم پیاده‌روی سه‌بعدی سنگاپور با سطوح طراحی شهری به‌صورتی بسیار نامحسوس و ملایم هماهنگ شده است. به‌طور مثال، وقتی قرار بوده بین دو ساختمان دالان هوایی ایجاد شود، دولت ساختمان‌های مربوط به هم را متصل کرده است برای آنکه جایابی دالان هوایی و تقسیم کار ساخت‌وساز مشخص باشد و پس از آن این راهرو هوایی با کنترل برنامه‌ای دقیق در فرآیند توسعه‌ای متعادل گنجانده شود تا اطمینان حاصل شود که ادغام معماری و پیاده‌راه ایجادشده در برنامه‌ریزی، طراحی و ساخت هر دو ساختمان واقعی و عملی بوده است.

2. اجرای سیاست اولویت حمل‌ونقل عمومی باعث شده تا دولت حمل‌ونقل ریلی را به‌عنوان ستون‌فقرات حمل‌ونقل در نظر بگیرد، سیستم اتوبوس‌رانی را گسترش دهد تا اطمینان حاصل شود که با هدف بهینه‌کردن سهم اتوبوس و راه‌آهن در سیستم حمل‌ونقل، ارتباط بی‌عیب‌ونقصی بین انواع مختلف وسایل حمل‌ونقل عمومی با خطوط اتوبوس‌رانی برقرار شده است. در توسعۀ مناطق مسکونی بزرگ، ایجاد خطوط موازی و هم‌زمان، برای شهروندان گزینه‌ها و تضمین‌هایی را ایجاد کرده تا براساس اولویت خود از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند.

3. سنگاپور با توجه به محدودیت زمین، با درنظرگرفتن نفع کل کشور، تقاضای ترافیک را به‌طور مداوم مدیریت کرده است، مالکیت و استفاده از وسایل نقلیۀ شخصی را محدود کرده و با استفاده از فناوری پیشرفته سیستم‌های هوشمند، تراکم و ایمنی خودروها را کنترل کرده و نتایج بسیار قابل توجهی به دست آورده است.

4. سیستم عابرپیاده سنگاپور کاملا با آنچه مرسوم است فرق می‌کند. در سنگاپور در مناطقی از شهر که ساختمان‌های زیادی وجود دارد، فضای مختص پیاده‌روی، سیستمی سه‌بعدی است که در آن راهروهای هوایی، میدان و فضاهای باز عمومی، مراکز خرید بزرگ و روگذرها با هم متصل هستند. با توجه به آب‌وهوای گرم و بارانی، اغلب، سایه‌بان‌هایی نصب و در نظر گرفته شده است. این نوع طراحی در شهرهایی که ساختمان‌ها پرتراکم هستند و زمین کمیاب، راهی منحصر به فرد است.

5. با وجود کمبود زمین، سنگاپور اهمیت زیادی به ایجاد فضای منطبق بر محیط‌زیست و فضای سبز می‌دهد. نه‌تنها پارک‌های بزرگ در منطقۀ خلیج مارینا ایجاد شده، بلکه راه‌های فرودگاهی هم سایه‌دار و تزیین‌شده با گل هستند. سنگاپور به پوشش گیاهی مرتفع، سرسبزی سه‌بعدی توجه کرده و با حفاظت از محیط‌زیست طبیعی و مناظر زیبا، شهری قابل زیست را رقم زده است. فلسفۀ طراحی سنگاپور این است که از ایجاد باغی دریک شهر باید به ایجاد شهری در یک باغ حرکت کرد.