معرفی کتاب طراحی اشیا روزمره اثر دونالد نورمن

هفت اصل بنیادی طراحی

هفت اصل بنیادی طراحی به شرح زیر است:

1. قابلیت کشف (یا کشف‌پذیری)

اینکه بتوان تعیین کرد چه اقداماتی را می‌شود انجام داد و وضعیت فعلی وسیله یا شیء ساخته‌شده چگونه است.

2. بازخورد

اینکه اطلاعات کامل و مستمری درمورد نتایج اقدامات و وضعیت فعلی محصول یا خدمات وجود داشته باشد. بعد از اینکه کاری به اجرا درآید، بشود به‌آسانی وضعیت جدید را مشخص کرد.

3. مدل مفهومی

طراحی بتواند تمام اطلاعاتی را که نیاز داریم تا مدل مفهومی خوبی از سیستم درست کنیم، برجسته کند و ما را به درک و احساس کنترل برساند. مدل مفهومی، هم قابلیت کشف را بالا می‌برد و هم ارزیابی نتایج را ارتقا می‌دهد.

4. دست‌بَری

دست‌بَری‌های شایسته وجود دارد تا کنش‌های مطلوب میسر گردد.

5. نشانه‌ها

استفادۀ مؤثر از نشانه‌ها، امکان کشف را بالا ببرد و اینکه بازخورد به‌خوبی به پروژه منتقل شده و قابل فهم باشد.

6. طراحی مسیر و نقشۀ راه

درصورتی‌که اصل طراحی مسیر، خوب انجام شده باشد بین مسیرهای کنترلی و اقداماتی که باید انجام شود، رابطه برقرار می‌شود و این رابطه تا حد امکان با چیدمان فضایی و مجاورت زمانی ارتقا پیدا می‌کند.

7. محدودیت‌ها

محدودیت‌های فیزیکی، منطقی، معنایی و فرهنگی، اقدامات را هدایت کرده و تفسیر را آسان می‌کند.

فرایند طراحی آسان در کتاب طراحی اشیا روزمره

آنچه می‌توانید از این کتاب بیاموزید تا فرایند کار طراحی خود را آسان کنید این 7 قدم است:

1. هم از دانش موجود در دنیا استفاده کنید و هم از دانشی که در سر داردید.

2. ساختار کار را ساده کنید.

3. اشیا را قابل‌ مشاهده کنید: بین شکافی که بین اجرا و ارزیابی وجود دارد پل بزنید.

4. نقشۀ راه را درست طراحی کنید.

5. از قدرت محدودیت‌ها اعم از محدودیت‌های طبیعی و مصنوعی بهره‌برداری کنید.

6. برای این طراحی کنید که اشتباه درآید.

7. وقتی همۀ راه‌ها به شکست انجامید، استانداردسازی کنید یا به طراحی معیار برسید.

فرایند طراحی انسان‌محور

طراحی انسان‌محور یک فلسفۀ طراحی است و به این معنی است که با درک مناسبی از افراد و نیازهایی شروع کنیم که طراحی قرار است آنها را برآورده کند. این درک عمدتاً از طریق مشاهده به دست می‌آید، زیرا خود افراد اغلب از نیازهای واقعی خود، آگاه نیستند، حتی از مشکلاتی که با آن مواجه می‌شوند هم بی‌اطلاع هستند. به‌دست‌آوردن مشخصات شیئی که باید تعریف شود یکی از دشوارترین بخش‌های طراحی است، به‌طوری‌که اصول HCD می‌گوید تا حد امکان از تعریف ویژگی‌ها و مشخص‌کردن مشکل خودداری کنیم، و درعوض تمرکزمان را روی نشانه‌های واضح و نزدیک و تکرارشونده بگذاریم. این کار را می‌شود با آزمون سریع ایده‌ها انجام داد و پس از هر آزمون، رویکرد به مسئله و تعریف آن را تصحیح کنیم. نتیجه محصولی خواهد بود که واقعاً نیاز آدم‌ها را برآورده می‌کند. مهارت‌های کلیدی برای یک طراح، درک اصول طراحی، درک امور مربوط به کسب‌وکار، درک فناوری، بازاریابی و ارتباطات است. فرایند طراحی انسان‌محور (Human-Centered Design یا HCD): همۀ آنچه این فرایند می‌گوید این است که مشاهده کنیم تا مسئله را بفهمیم، درمورد راه‌حل‌های مسئله ایده‌پردازی کنیم، و سریعاً نمونۀ مشابه بسازیم و آن را مورد آزمایش قرار دهیم. ابتدا باید با گروه‌های کوچک تست کنید تا مکرراً امکان اصلاح و تکرار داشته باشید. طراحی، فقط تمرکز بر نیازها و توانایی‌های آدم‌هاست. ممکن است فکر کنید به‌دلیل اینکه انسان هستید این نیازها و توانایی‌ها را می‌دانید، اما نمی‌دانید، زیرا بیشترِ اعمال انسان ناخودآگاه است. بنابراین برای اینکه یک طراح خوب باشید باید تا حدی روان‌شناسی بدانید. نشانه‌ها و بازخوردها کلید طراحی اشیا هستند. کاربر باید بتواند به‌سرعت درک کند که شیء طراحی‌شده چه کاری می‌تواند بکند (امکانات) و وقتی کاری انجام می‌دهد بازخورد فوری و مناسب دریافت کند.

باید کلمۀ شکست را از دایرۀ لغات خود حذف کنیم و به‌جای آن تجربه‌آموزی را بگذاریم. شکست، یادگیری است: ما از شکست‌هایمان بیشتر یاد می‌گیریم تا از موفقیت‌هایمان. با موفقیت مطمئناً راضی خواهیم بود، اما اغلب اصلاً نمی‌دانیم چرا موفق شدیم. اغلب می‌توانیم دلیل شکست را بفهمیم برای اینکه می‌خواهیم مطمئن شویم که دیگر هرگز شکست نخواهیم خورد. دانشمندان این را می‌دانند. آنها آزمایش‌هایی انجام می‌دهند تا بفهمند جهان چگونه کار می‌کند. گاهی اوقات آزمایشات دانشمندان همان می‌شود که انتظارش را دارند، اما اغلب این‌طور نیست. آیا آزمایشاتشان شکست خورده؟ نه، آنها در حال تجربه‌آموزی هستند. بسیاری از مهم‌ترین اکتشافات علمی از همین به‌اصطلاح شکست‌ها حاصل شده است.

مهم‌ترین ویژگی‌های طراحی خوب

دو مورد از مهم‌ترین ویژگی‌های طراحی خوب، کشف‌پذیری (قابلیت کشف) و فهم است. کشف‌پذیری به این معنی است که آیا اصلاً می‌شود فهمید چه اقداماتی ممکن است، کجا و چگونه می‌شود آنها را انجام داد؟ فهم به این معنی است که همۀ این اقدامات به چه معناست؟ چگونه محصول قرار است استفاده شود؟ این‌همه کنترل و تنظیمات مختلف به چه معناست؟ طراحان خوب هرگز از همان ابتدا که مشکلی به آنها داده شود، سعی نمی‌کنند آن را حل کنند. آنها ابتدا سعی می‌کنند مسائل واقعی را درک کنند. طراحان خوب سریع یاد می‌گیرند، به این دلیل که ممکن است همین امروز از آنها خواسته شود دوربینی را طراحی کنند. روز دیگر ممکن است از آنها خواسته شود سیستم حمل‌ونقل یا ساختار سازمانی یک شرکت را طراحی کنند. چگونه یک نفر می‌تواند در حوزه‌های مختلف کار کند؟ چون اصول اساسی طراحی برای همۀ آدم‌ها در همۀ حوزه‌ها یکسان است. آدم‌ها یکسان هستند و بنابراین اصول طراحی هم مشابه است. یک طراحی خوب درواقع سخت‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد تا یک طراحی ضعیف. بخشی به این دلیل که طرح‌های خوب آن‌قدر با نیازهای ما مطابقت دارند که طراحی نامرئی می‌شود و بدون جلب‌توجه به ما خدمت می‌کند. از سوی دیگر، طراحی بد نارسایی‌هایش را فریاد می‌زند.

هرگز انتقاد نکنید مگر اینکه جایگزین بهتری داشته باشید. تمام پیام‌های خطا را از سیستم های الکترونیکی یا رایانه‌ای حذف کنید. درعوض، کمک و راهنمایی را جایگزین کنید. چرا آدم‌ها اشتباه می‌کنند؟ زیرا طراحی‌ها بر نیازهای سیستم و ماشین‌آلات تمرکز دارند؛ نه بر نیازهای افراد. اکثر ماشین‌ها به دستورات و راهنمایی دقیق نیاز دارند و افراد را مجبور می‌کند تا اطلاعات عددی را به‌طور کامل وارد کنند. اما آدم‌ها در دقت به جزئیات، خوب نیستند. وقتی از ما خواسته می‌شود رشته‌ای از اعداد یا حروف را تایپ کنیم یا بنویسیم، اغلب دچار خطا می‌شویم. این خطا در انسان‌ها خیلی شناخته‌شده است: پس چرا هنوز ماشین‌هایی دارند طراحی می‌شوند که به دقت بالایی نیاز دارند، آن هم در جایی که فشاردادن کلید اشتباه می‌تواند نتایج وحشتناکی را به دنبال داشته باشد؟ هنگامی که افراد اشتباه می‌کنند، سیستم را تغییر دهید تا خطا کاهش پیدا کند یا حذف شود. وقتی که حذف کامل اشتباه امکان‌پذیر نیست، برای آنکه تأثیر اشتباه را کم کنید، دوباره سیستم را طراحی کنید. وقتی بسیاری از آدم‌ها همان مشکل مشابه را تکرار می‌کنند، آیا نباید دلیل دیگری پیدا کرد؟ اگر سیستم می‌گذارد که شما خطا کنید، به این معنی است که بد طراحی شده است. و اگر سیستم شما را وادار به خطا کند، به این معنی است که واقعاً بد طراحی شده است. وقتی مشعل اشتباه اجاق گاز را روشن می‌کنم، به این دلیل نیست که آگاهی ندارم: به این دلیل است که بین کنترل‌ها و مشعل‌ها مسیر نادرست و ضعیفی طراحی شده است. اینکه به من رابطۀ بین کنترل‌ها و مشعل‌ها را آموزش دهند، مانع از تکرار خطای من نمی‌شود: باید اجاق گاز دوباره طراحی شود تا بین کنترل‌ها و مشعل‌ها رابطۀ درستی برقرار شود.